Tag archieven: filosofie

Proustiaanse ontdekkingsreizigers

Boekbesprekingen, , ,
15284908_771243143014840_4696310774460525683_n1Manet van Montfrans, ‘Proustiaanse ontdekkingsreizigers: Edward Bizub en Luc Fraisse op zoek naar de bronnen van de Recherche’, Bulletin Marcel Proust Vereniging, nummer 7, Amsterdam, De Boekdrukker, 2016, 59-74.

In de Recherche wijdt Prousts Verteller op strategische plaatsen een aantal bespiegelingen aan het geheugen, bijvoorbeeld aan het begin (De kant van Swann) en aan het slot (De tijd hervonden). De werking van het geheugen biedt tevens de stof voor het verhaal. De rol die Proust toekent aan het ‘onwillekeurige geheugen’ bij het hervinden van het verleden is overbekend. En ook het onderscheid dat hij maakt tussen het ‘maatschappelijke ik’ en het ‘diepe ik’, en tussen de ‘verloren tijd’ en de ‘hervonden tijd’. Maar waar komen de ideeën achter die voor zijn lezers al bijna afgesleten termen vandaan? Zijn ze oorspronkelijk of heeft Proust zich bij de uitwerking ervan laten inspireren door voorgangers en/of tijdgenoten? En als dit laatste het geval is, aan wie is Proust dan schatplichtig en hoe is hij met die schatplichtigheid omgegaan?

Link: www.marcelproust.nl (archief Bulletin nr. 7)

De Regels & het Spel

boekredactie, , , , , ,

imagesCAVH5RSQDe titel en het thema van het boek, De regels en het spel, werden ingegeven door een passage uit Eijsbouts’ in 2006 verschenen Een kleine filosofie van de bal :

‘De ideale spelvorm is (…) af, voltooid, zoals de afmetingen van een tennisbaan. Ruimte, plaats en strijdmiddel zelf zijn qua vorm niet meer inzet van spel. Ze zijn tegen verandering geborgd, zodat alle energie wordt geleid naar het actuele treffen. Dit onderscheidt een puur spel van wat je kunt noemen reële levensvormen met speelse trekken, als het recht of de politiek. In recht en politriek zijn steeds de regels zelf ook inzet van de strijd en kunnen zij veranderen als resultaat ervan…’

De regels en het spel: het is een thema dat bij uitstek aan juristen goed besteed is. Zij leverden het merendeel van de tweeënveertig bijdragen waarvan een groot aantal is toegespitst op het constitutionele en het Europese recht – en de combinatie daarvan. Maar ook voor auteurs uit andere vakgebieden – filosofie, literatuur en geschiedenis – bleek dit onderwerp een rijke bron van inspiratie.